Γνωρίζετε μάλλον ήδη την αίσθηση ενός κουρασμένου σώματος ύστερα από μια κοπιαστική ημέρα. Η πλάτη σας πονάει και αισθάνεστε τα πόδια σας βαριά και κουρασμένα. Και ως δια μαγείας, το επόμενο πρωί ξυπνάτε και πάλι ανανεωμένοι και φρέσκοι. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της νύχτας; Τι φυσιολογικές λειτουργίες και μηχανισμοί επενεργούν στο σώμα ενώ κοιμόμαστε; Συγκεντρώσαμε μερικές απαντήσεις για εσάς σε αυτή τη δημοσίευση.
Αναπνοή, αρτηριακή πίεση και καρδιακός ρυθμός
Περίπου την ώρα που ετοιμαζόμαστε για ύπνο, οι φυσιολογικές διαδικασίες ξεκινούν να επιβραδύνουν. Παίρνουμε λιγότερες αναπνοές ανά λεπτό και ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται. Ο φυσιολογικός καρδιακός παλμός για έναν ενήλικα που ξεκουράζεται είναι 60-100 παλμοί ανά λεπτό, αλλά κατά τη διάρκεια του ύπνου το φυσιολογικό είναι 40-50 παλμοί το λεπτό. Επιπρόσθετα, η αρτηριακή πίεση πέφτει. Όλα τα διαφορετικά στάδια ύπνου που συντελούνται ενώ κοιμάστε επηρεάζουν τόσο την αναπνοή, όσο και την αρτηριακή πίεση αλλά και τον καρδιακό ρυθμό με διαφορετικούς τρόπους.
Οι ορμόνες σας κατά τη διάρκεια του ύπνου
Ενώ κοιμόμαστε, μειώνεται το ποσοστό της αδρεναλίνης που κυλά στις φλέβες μας. Από την άλλη, τα επίπεδα των αυξητικών ορμονών αυξάνονται. Φυσικά, οι ενήλικες δεν ψηλώνουν άλλο. Αλλά οι αυξητικές ορμόνες βοηθούν στην ανάπτυξη και την αναδόμηση των ιστών. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι έως και το 75% των αυξητικών ορμονών απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, έτσι ώστε το σώμα και οι μύες να μπορούν να αποκατασταθούν και να αναγεννηθούν.
Ακόμα αυξάνονται οι ορμόνες που μας βοηθούν να ελέγξουμε την όρεξή μας, οπότε ο ύπνος στην πραγματικότητα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια εξαιρετικά βολική δίαιτα. Το επίπεδο της λεγόμενης αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) αυξάνεται επίσης, το οποίο συμβάλλει στη ρύθμιση του νερού που αποδεσμεύουν τα νεφρά. Για το λόγο αυτό η ανάγκη ούρησης μειώνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου και δεν χρειάζεται να σηκωθούμε αρκετές φορές μέσα στη νύχτα για να "επισκεφθούμε" το μπάνιο.
Οι μύες κατά τη διάρκεια του ύπνου
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, η παροχέτευση αίματος στους μύες αυξάνεται. Στην πραγματικότητα, το 40% που ρέει συνήθως προς τον εγκέφαλό μας, ανακατευθύνεται στους μύες μας, ώστε να αποκαταστήσει την ενέργεια και να βοηθήσει σε οποιαδήποτε διαδικασία αποθεραπείας.
Κατά το στάδιο του REM ύπνου, δεν μπορούμε να κινήσουμε ούτε έναν μυ. Μόνο οι μύες που ελέγχουν τα μάτια και την αναπνοή μας είναι κινητοί. Με αυτό τον τρόπο προστατεύουμε τον εαυτό μας από το να κινηθεί, όπως στα όνειρά του (το οποίο είναι πολύ χρήσιμο, ειδικά αν στο όνειρό σας πρωταγωνιστείτε σε ταινία δράσης). Αυτό το είδος παράλυσης μπορεί να διαρκέσει έως και 20 λεπτά.
Οι μύες μας μπορούν, επίσης, να εκτελέσουν τον λεγόμενο "Υπναγωγικό σπασμό". Πρόκειται για μια ακούσια νευρική σύσπαση, που συμβαίνει συχνά όταν βρισκόμαστε στο δρόμο για τη Shangri-La μας. Είναι σαν ένα ξαφνικό άλμα, όπου για μια στιγμή ξυπνάμε. Δεν υπάρχει κάποια καλή εξήγηση για αυτές τις κινήσεις.
Με λίγα λόγια: Το σώμα μας μπορεί να ξεκουράζεται, αλλά εξακολουθεί να "εργάζεται" κατά τη διάρκεια που κοιμόμαστε. Εάν αντιμετωπίζετε διαταραχές ύπνου ή δυσκολεύεστε να αποκοιμηθείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό για να σας συμβουλεύσει. Ένας γιατρός μπορεί να διαγνώσει και να θεραπεύσει ενδεχόμενη ιατρική πάθηση.
Επιλέξτε τα σωστά είδη ύπνου
Θυμηθείτε ότι για έναν ξεκούραστο ύπνο, σημαντικό ρόλο παίζουν τα είδη ύπνου, όπως το στρώμα, το μαξιλάρι και τα σκεπάσματα, όπως σεντόνια, παπλώματα ή κουβέρτες. Για το λόγο αυτό μην παραλείψετε να επιλέξετε αυτά που ταιριάζουν στις προσωπικές σας ανάγκες.
Πηγές
http://healthysleep.med.harvard.edu/healthy/science/what
https://www.sleepfoundation.org/sleep-news/25-random-facts-about-sleep